İşsizlik Maaşı
İşsizlik maaşı, bir diğer ismi ile işsizlik ödeneği, sigortalı olan ancak işsiz olan kişilerin yararlanabileceği bir ödenektir. İşsizlik maaşı bağlanılabilmesi için kanunen aranan şartların karşılanıyor olması gerekir. İşsizlik maaşı, hak sahipleri için işsiz kaldıkları sürede belirli bir zaman için belirli bir miktarda ödenir. İşsizlik maaşı şartlarını karşılamayan sigortalı işsizlerin bu ödenekten yararlanması mümkün değildir.
İşsizlik Maaşı Başvuru Şartları
İşsizlik maaşı bağlanılabilmesi için sigortalı işsiz olmak ön şart olup yasada ifade edilen başkaca şartlar da bulunur. Bu şartlar karşılanmadığı takdirde işsizlik maaşı alınamaz. Peki, işsizlik maaşı almak için gerekli şartlar nelerdir?
- Kişi, kendi isteği ve kusurunun dışında bir nedenden dolayı işsiz kalmalıdır. Kendi isteğiyle ve kusuruyla işinden ayrılan veya işvereni tarafından çıkarılan işçinin işsizlik ödeneği alması söz konusu değildir.
- İşsizlik maaşı, kişinin her işten çıkış durumunda bağlanmaz. Söz gelimi, istifa kodu ile işinden ayrıldığı bildirilen sigortalı işsiz, işsizlik ödeneği alamaz. İşçi ile işveren arasındaki hizmet akdi ya işveren tarafından feshedilmeli yahut işti tarafından haklı bir gerekçe öne sürmek kaydıyla feshedilmelidir. İfade edilen durumların dışında; iş yerinin kapatılması, el değiştirmesi, kapanması, işin niteliğinde değişiklikler olması ve sair nedenlerin varlığında hizmet akdi feshedilen sigortalı işsizler işsizlik maaşı alabilir. Bu nedenle, işveren işten çıkış bildiriminde bulunurken Kurum’a doğru işten çıkış kodu ile bildirimde bulunması gerekir.
- İşsizlik maaşı almak isteyen sigortalı işçinin, hizmet sözleşmesi feshedilmeden önce 120 gün boyunca sigortasının yatırılmış olması gerekir.
- İşçi ile işveren arasındaki hizmet akdinin sona ermesinden önceki 3 yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi yatmış olmalıdır. Emekli olunmasıyla birlikte sigortalı şekilde tekrar çalışan kişilerin işsizlik primi ödenmediği için işsiz kalmaları halinde işsizlik ödeneğinden faydalanmaları mümkün değildir.
- İş sözleşmesinin feshedilmesinden sonraki 30 gün içinde sigortalı işçinin kendisine en yakın İŞKUR birimine şahsen veyahut internet üzerinden başvuruda bulunması gerekir.
İşsizlik Maaşı Kaç Ay Alınır?
İşsizlik maaşı süresi belirlenirken sigortalı işsizin sigorta kapsamında ne kadar çalıştığı esas alınır. Hizmet sözleşmesinin feshedilmesinden önceki son üç yıl içinde;
- 600 gün süre ile sigortalı çalışan ve işsizlik sigortası primi ödenmiş olan kişiler için 180 gün,
- 900 gün süre ile sigortalı çalışan ve işsizlik sigortası primi ödenmiş olan kişiler için 240 gün,
- 1080 gün süre ile sigortalı çalışan ve işsizlik sigortası primi ödenmiş olan kişiler için 300 gün,
Süre zarfında işsizlik maaşı alabilir. Buradan da anlaşılacağı üzere işsizlik maaşı süresi 6 ay ile 10 ay arasında değişir. İşsizlik ödeneğinin alındığı süreçte ödenek alan kişi ve varsa bakmakla yükümlü olduğu kişiler, sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam eder.
İşsizlik Maaşı 2021 Ne Kadar?
Günlük işsizlik maaşı hesaplanırken sigortalı işsizin son dört aydaki prime esas kazançları gözetilerek hesaplanan günlük ortalama brüt kazancın %40’ı şeklinde hesaplanır. Bu biçimde hesaplanan işsizlik ödeneği tutarı, aylık asgari ücretin brüt miktarının %80’ini aşamaz. 2021 yılı için brüt asgari ücret tutarı 3,577,50 TL olduğu için alınabilecek işsizlik maaşı en fazla 2,862,00 TL’dir. İşsizlik maaşının herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulması mümkün değildir. Bu hususta tek bir istisna vardır ki; yalnızca damga vergisine tabi tutulabilir. Yine, işsizlik maaşının haczedilebilmesi veya bir başkasına devredilebilmesi söz konusu olmamakla birlikte yalnız nafaka alacağından doğan borçlarda haczedilebilir.
İşsizlik Maaşına Nasıl Başvurulur?
İş akdinin feshedilmesi ile birlikte, geçecek 30 günlük süre zarfında en yakın İŞKUR birimine müracaat edilerek işsizlik maaşına başvurulabilir. Bunun yanı sıra, işsizlik ödeneğine başvuru için online ortam da kullanılabilir. Kişi, İŞKUR resmi web sitesini ziyaret ederek 30 günlük süre içinde işsizlik maaşı başvurusunda bulunabilir. Mücbir sebepler haricinde, 30 günlük sürede başvuru yapılmaması durumunda başvuru için geç kalınan süre, toplam hak sahipliği süresinden düşürülür.
İşsizlik maaşı başvurusu için ifade edilen 30 günlük süre, iş akdinin feshedildiğine dair bildirimde bulunulması ile birlikte başlar. Bazı durumlarda, işçinin işten çıkış kodu işveren tarafından yanlış bildirilebilir. Bildirilen yanlış koda göre işsizlik ödeneğinin alınamayacağı varsayılsa dahi 30 günlük süre içinde işsizlik maaşı başvurusunda bulunulması gerekir. Çünkü, açılacak dava ile mahkeme işten çıkış kodunun değiştirilmesi yönünde karar verirse geçmişe yönelik ve toplu olarak işsizlik ödeneği alma olanağı mevcuttur. Bu itibarla 30 günlük süre içinde işsizlik maaşı başvurusunda bulunmak oldukça mühimdir.
İşsizlik maaşı başvurusunda bulunan kişilerin yeni bir iş bulmaya hazır olması lazım gelir. Zira, işsizlik ödeneği başvuru ile başvuru sahiplerinin iş arayan kaydı da gerçekleşir. Bu itibarla, kişiye uygun bir iş bulunması durumunda yönlendirme de yapılacaktır. İşsizlik ödeneği başvurusu, başvuruyu takip eden ay sonuna kadar neticelendirilir ve işsizlik maaşı almaya hak kazanan kişiler her ayın 5’inde herhangi bir PTTBank şubesinden ödemelerini alabilir.
İşsizlik Maaşının Kesilmesi
İşsizlik maaşı, aşağıda ifade edilen hallerin varlığında kesilir:
- İşsizlik maaşı alan kişi bir yeni işe başlar veya işe iade davasını kazanarak bir önceki işine geri dönerse,
- İşsizlik ödeneği alındığı süreçte kayıt dışı şekilde bir başka işte çalışılırsa,
- Yaşlılık aylığı almaya başlarsa,
- İŞKUR tarafından önerilen iş ve eğitim programlarını, halkı bir neden öne sürmeksizin reddederse.
Dava Açan İşçiye İşsizlik Maaşı Ödenir mi?
İşvereni tarafından haklı neden olmaksızın işinden çıkarın veyahut haklı nedenlere dayanarak iş akdini fesheden işçinin işten çıkış kodu eğer doğru bir şekilde bildirilmezse bu takdirde işsizlik maaşı almaya hak kazanamaz. Bu tür bir durumda işçi, kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesi adına dava açar ve dava işçi lehine sonuçlanırsa, geçmişe dönük olarak işsizlik maaşı alabilmek adına muhakkak hizmet sözleşmesinin sona ermesinden sonra 30 günlük sürede işsizlik ödeneği için İŞKUR’a müracaat etmiş olması gerekir.
Arabuluculuk faaliyeti kapsamında işveren ve işçi mutabık kalır ve düzenlenen arabuluculuk anlaşma tutanağı İŞKUR’a ibraz edilirse bu takdirde kişi işsizlik ödeneği almaya hak kazanır. Eğer, tüm şartlar sağlandığı halde işsizlik ödeneği bağlanmıyorsa bu durumda da işçinin dava açma hakkı mevcuttur. İşsizlik maaşı, başvuru ve şartları, sürecin takibi ve başvurunun reddi halinde yasal yolların neler olduğu hususunda deneyimli bir iş hukuku avukatından hukuki danışmanlık almak, hak ve menfaat kaybını engellemek için oldukça isabetli olacaktır.
Sosyal Medya üzerinde bizleri takip ederek güncel ilanlardan ve gelişmelerden haberdar olabilirsiniz.
Twitter Hesabımızı Buradan Takip Et
Facebook Grubumuza Buradan Katıl
İnstagram Hesabımızı Buradan Takip Et
Telegram Grubumuza Buradan Katıl
Youtube Kanalımıza Buradan Abone Ol